هلیلان، دره باستانی
هُلِیْلان، درّۀ باستانی
جایگاه شماری از فرهنگ‌های باستانی در لُرستان. این دره با ارتفاع ۹۳۰ متر از سطح دریا، در منطقۀ زاگرس مرکزی است. رودخانۀ دایمی سِیمَرِه در درۀ هُلِیْلان جاری است. درۀ هُلِیلان در دوران زمین‌شناختی پلیستوسین و هولوسین، اقلیم بسیار مساعدی برای جذب و اسکان گروه‌های انسانی داشته است. در درۀ هلیلان، از غارهای کوچک مار گورگَلانِ سَراب، دِرمار، گوگَل، مارروز، سَل مار و نیز تراس‌های درۀ هلیلان ابزارهای سنگی عصر پارینه‌سنگی جدید و فراپارینه‌سنگی با قدمت حدود ۳۸ تا ۱۲هزار سال کشف شده است.