واتسون، جیمز دیویی
| جیمز دیویی واتسون James Dewey Watson | |
|---|---|
| زادروز |
شیکاگو 6 آوریل ۱۹۲۸ م |
| درگذشت | نیویورک 6 نوامبر 2025م |
| ملیت | امریکایی |
| تحصیلات و محل تحصیل | شیکاگو و ایندیانا |
| شغل و تخصص اصلی | زیستفیزیکدان |
| سمت | استاد دانشگاه هاروارد (از ۱۹۶۱م) |
| گروه مقاله | زیستشناسی |
| جوایز و افتخارات | جایزه نوبل پزشکی و فیزیولوژی (۱۹۶۲م) همراه با فرانسیس کریک |
جیمز دیویی واتسون (شیکاگو 6 آوریل ۱۹۲۸ - نیویورک 6 نوامبر 2025م) James Dewey Watson

زیستفیزیکدان امریکایی. با فرانسیس کریک[۱]، برای کشف ساختار مارپیچ دوگانۀ دیاِناِی و تعیین اهمیت این ساختار در همانندسازی[۲] و انتقال اطلاعات ژنتیکی به جایزۀ نوبل پزشکی و فیزیولوژی ۱۹۶۲م دست یافت. او و همکارش، فرانسیس کریک، در ۱۹۵۳م نتایج تحقیقاتشان را دربارۀ فرض ساختار دیاِناِی منتشر و چگونگی به رمز درآمدن اطلاعات ژنتیکی را توصیف کردند. کریک و واتسون تصور کردند که همتاسازی دیاِناِی با جداشدن دو رشتۀ دیاِناِی رخ میدهد و هر باز آلی در دو رشتۀ دیاِناِی با نوکلئوتید مکمل آن، از نوکلئوتیدهای آزاد درون یاخته، جفت میشود. بنابراین، از اتصال یکبهیک این نوکلئوتیدها دو مولکول کامل دیاِناِی تشکیل میشود که هر کدام صاحب یک رشته از دیاِناِی اصلی و یک رشتۀ تازه ساختهشدهاند.
واتسون در شیکاگو زاده شد و در آنجا و ایندیانا درس خواند. در ابتدا به مطالعۀ ویروسها پرداخت، ولی بعداً به زیستشناسی مولکولی روی آورد و در ۱۹۵۱م، به آزمایشگاه کاوندیش[۳] در کیمبریج انگلستان رفت، و با کریک به بررسی ساختار دیاِناِی پرداخت. در ۱۹۵۳م، به امریکا برگشت. در ۱۹۶۱م، استاد دانشگاه هاروارد شد. در ۱۹۶۸، مدیر آزمایشگاه کُلد اسپرینگ هاربر[۴] شد و از ۱۹۸۹ تا ۱۹۹۲م سرپرست پروژۀ ژنوم انسان[۵] بود.